Inhoudsopgave:
- Definitie
- Wat is hemodialyse?
- Wat is de functie van hemodialyse?
- Procedure
- Hoe verloopt het hemodialyseproces?
- Arterioveneuze fistel (cimino)
- Arterioveneuze graft
- Veneuze katheter
- Wat gebeurt er als het bloed in de filtermachine zit?
- Voorbereiding
- Wat moet er worden voorbereid voor hemodialyse?
- Bijwerkingen
- Wat zijn de bijwerkingen van hemodialyse?
- Problematische vasculaire toegang
- Lage bloeddruk (hypotensie)
- Abnormale hartslag
- Bloedarmoede
- Beroerte
- Spierkrampen en stijve gewrichten
- Levensstijl
- Zijn levensstijlveranderingen nodig tijdens dialyse?
- Behandelingsopties
- Kan hemodialyse thuis worden gedaan?
Definitie
Wat is hemodialyse?
Hemodialyse is een vorm van dialyse (dialyse). Deze machinale dialysemethode is ook een behandeling die wordt gebruikt om patiënten met nierbeschadiging te helpen.
Deze dialyseprocedure helpt u de bloeddruk onder controle te houden en de niveaus van belangrijke mineralen, zoals kalium en natrium, in het bloed in evenwicht te brengen.
Hoewel het de symptomen van een nieraandoening kan helpen verlichten, is deze procedure geen remedie voor nierfalen. Hemodialyse wordt meestal gebruikt in combinatie met andere medicijnen.
Wat is de functie van hemodialyse?
Hemodialyse zorgt ervoor dat uw bloed wordt gereinigd en gefilterd met behulp van een machine. Dit wordt tijdelijk gedaan zodat het lichaam vrij is van giftig afval, zout en overtollig vocht.
Bovendien wordt deze dialyseprocedure soms ook gebruikt om de opeenhoping van stoffen die uit medicijnen komen, op te ruimen. Kortom, hemodialyse werkt om de nierfunctie te vervangen.
Procedure
Hoe verloopt het hemodialyseproces?
Het proces van hemodialyse wordt meestal uitgevoerd met behulp van een dialysemachine en een speciaal filterapparaat, een kunstnier genaamd (dialysator)Deze kunstnier zal later werken om het bloed in het lichaam te reinigen.
Om het bloed naar de kunstnier te laten stromen, zal de arts een operatie uitvoeren om een pad (vasculaire toegang) naar uw bloedvaten te creëren. Hier zijn drie soorten toegang die artsen gewoonlijk maken bij het starten van het dialyseproces.
Arterioveneuze fistel (cimino)
Arterioveneuze fistel (AV-fistel) of cimino is de ingang gemaakt door de vaatchirurg, van de slagader naar de ader. Slagaders transporteren bloed van het hart naar het lichaam, terwijl aders bloed van het lichaam terug naar het hart laten circuleren.
In dit proces maakt de chirurg meestal een toegang of verbinding van de slagader naar de ader en wordt deze in de onderarm of bovenarm van een persoon geplaatst.
Als de aderen vergroot zijn, is de toegangsweg voor dialyse ook gemakkelijker. Zonder AV-fistel is hemodialyse misschien niet mogelijk. De reden is dat de oncontroleerbare aderen de naald niet herhaaldelijk kunnen vasthouden.
Dit kan natuurlijk schade aan de aderen veroorzaken. Bovendien raden artsen AV-fistels aan vanwege de volgende voordelen.
- Bloed loopt goed weg.
- Duren langer.
- Minimaal risico op infectie of bloedstolsels.
Toch is cimino niet vrij van verschillende problemen die kunnen optreden, zoals infectie of een lage doorbloeding. Wanneer dit gebeurt, kan de arts andere behandelingen voorstellen om dit probleem op te lossen.
Arterioveneuze graft
Arterioveneuze graft (AV-graft) is een ronde plastic buis die de slagader met de ader verbindt. In tegenstelling tot AV-fistels zijn AV-transplantaten gevoeliger voor infectie en bloedstolsels.
Wanneer dit gebeurt, kan het bloedstolsel de bloedstroom door het beschadigde bloedvat blokkeren. Wanneer de plaatsing van het AV-transplantaat echter correct is uitgevoerd, kan deze toegang enkele jaren duren.
Veneuze katheter
Een veneuze katheter is een buis die in een ader in de nek, borst of been nabij de lies wordt ingebracht. Deze vasculaire toegang wordt meestal alleen uitgevoerd voor hemodialyse op korte termijn.
Deze pijp is meestal verdeeld in twee buizen die het lichaam verlaten. Beide hebben een bovendeel dat fungeert als een pad dat bloed van het lichaam naar de dialysator voert en vice versa.
Helaas zijn veneuze katheters niet ideaal voor langdurig gebruik. De reden is dat deze buis het risico loopt op bloedstolsels, infectie of letsel aan de aderen. Hierdoor worden de aderen smaller.
Patiënten die onmiddellijk een dialysebehandeling moeten ondergaan, gebruiken meestal een veneuze katheter gedurende enkele weken. Deze buis zal worden gebruikt totdat de arts voor de lange termijn een operatie aan de AV-fistel of AV-transplantaat uitvoert.
Als een van deze vasculaire toegangen met succes is ingebracht, begint de dialysemachine bloed te pompen. Tijdens dit proces zal de machine ook de bloeddruk controleren en bepalen hoe snel bloed stroomt en vloeistoffen uit het lichaam worden verwijderd.
Wat gebeurt er als het bloed in de filtermachine zit?
Wanneer bloed een uiteinde van het filter binnendringt, zal het instrument gedwongen worden om in meer holle vezels te veranderen die vrij dun zijn. Nadat het bloed door de vezel is gegaan, stroomt de dialyseoplossing in tegengestelde richting aan de buitenkant van de vezel.
Vervolgens wordt het afval van het bloed overgebracht naar de dialyseoplossing. Ondertussen blijft het gefilterde bloed in de holle vezels en keert het terug naar je lichaam.
Gewoonlijk zal de nefroloog een dialyseoplossing voorschrijven die aan uw behoeften voldoet. Deze oplossing bevat water en chemicaliën die zijn toegevoegd om afval, zouten en vloeistoffen uit het bloed te verwijderen.
Bovendien kunnen artsen de balans van chemische verbindingen in de oplossing ook aanpassen vanwege verschillende factoren, zoals:
- Uit bloedonderzoeken blijkt dat het bloed te veel of te weinig kalium en calcium bevat
- Problemen hebben, zoals lage bloeddruk of spierkrampen tijdens hemodialyse
De behandeling van een nieraandoening duurt gewoonlijk 2 tot 4,5 uur. Tijdens de procedure zal uw zorgverlener uw bloeddruk controleren en de machine aanpassen om te bepalen hoeveel vloeistof er uit uw lichaam wordt afgevoerd.
Daarnaast kunt u tijdens dialyse ook lezen, kijken, slapen of ander werk doen.
Voorbereiding
Wat moet er worden voorbereid voor hemodialyse?
De meeste patiënten met chronisch nierfalen hebben mogelijk bepaalde behandelingen nodig voordat ze hemodialyse ondergaan. De beslissing om een dialyseprocedure te starten, hangt af van de toestand en ziekte van de nieren.
Bovendien zal de arts op basis van de resultaten van een nieronderzoek de noodzaak van deze methode overwegen. Voorafgaand aan die tijd kan u worden gevraagd om met iemand te overleggen over de opties voor dialysebehandeling.
Als u voor hemodialyse kiest, krijgt u de tijd om het te begrijpen en voor te bereiden. Daarna zal de arts de aangewezen vasculaire toegang via een operatie inbrengen om toegang te krijgen tot de bloedbaan. Deze operatie is meestal snel en vereist geen ziekenhuisopname.
Als u bent begonnen met dialyse, draagt u tijdens de behandeling het beste comfortabele en losse kleding. Vergeet niet de instructies van uw arts op te volgen, inclusief een bepaalde tijd vasten vóór de behandeling.
Bijwerkingen
Wat zijn de bijwerkingen van hemodialyse?
Over het algemeen zullen patiënten die hemodialyse ondergaan, de klok rond worden gecontroleerd en uitgevoerd door opgeleid gezondheidspersoneel. Daarom is deze dialyseprocedure vrij veilig.
Er zijn echter enkele risico's op ziekte en bijwerkingen die kunnen optreden als u dialyse ondergaat.
Dit kan voorkomen bij patiënten bij wie de toestand vrij ernstig is en die andere gezondheidsproblemen hebben. Enkele van de risico's van het ondergaan van hemodialyse zijn onder meer de volgende.
Problematische vasculaire toegang
De vasculaire toegang is de ingang die de bloedstroom van het lichaam naar de dialysemachine verbindt. Het is niet uitgesloten dat deze buis of leiding problemen kan ondervinden, zoals:
- een infectie hebben, en
- bloedstolsels of stolsels komen voor.
Als dit is toegestaan, zal de behandeling van nierfalen geen succes hebben. Mogelijk hebt u meer procedures nodig om de toegang te herstellen om correct te functioneren.
Lage bloeddruk (hypotensie)
U kunt ook een plotselinge daling van de bloeddruk ervaren tijdens het hemodialyseproces. Het risico op hypotensie is vrij hoog bij patiënten met ernstige en levensbedreigende aandoeningen.
In sommige gevallen kan deze aandoening ook een reden zijn voor iemand om te stoppen met dialyse of voortijdig te stoppen.
Voor patiënten die al kritisch zijn, kan het risico op overlijden door hypotensie opwegen tegen de voordelen van dialyse.
Abnormale hartslag
Sommigen van u die hemodialyse ondergaan, kunnen een abnormaal hartritme voelen. Dit kan optreden als gevolg van verhoogde kaliumspiegels in het bloed (hyperkaliëmie) omdat het niet op de juiste manier wordt verspild.
Indien niet onmiddellijk behandeld, kunnen stoornissen in de hartslag tot ernstigere aandoeningen leiden. Daarom heeft deze aandoening een speciale behandeling nodig, zodat het hartritme weer normaal wordt.
Bloedarmoede
Bloedarmoede is een van de meest voorkomende bijwerkingen bij patiënten met nierfalen die hemodialyse ondergaan.
De reden is dat de nieren het hormoon erytropoëtine niet kunnen produceren om rode bloedcellen te produceren. Als gevolg hiervan mist het lichaam ook rode bloedcellen die bloedarmoede veroorzaken.
Beroerte
Volgens onderzoek van het tijdschriftBloedzuiveringPatiënten met nierfalen in het eindstadium die dialyse ondergaan, hebben een 8-10 groter risico op een beroerte dan anderen. In feite is de prevalentie van een beroerte met een bloeding (hemorragische beroerte) ook hoger dan die van de algemene bevolking.
Deze aandoening kan optreden omdat bij de behandeling van nierfalen routinematig anticoagulantia (bloedstollingsremmers) worden gebruikt. Anticoagulantia worden gebruikt om de bloedcircuits in stand te houden, zodat het dialyseproces soepel verloopt.
Het gebruik van dit medicijn heeft echter ook het risico dat de patiënt bloedt als het bloed niet voldoende stolt. Als gevolg hiervan treedt het risico op overmatig bloeden op.
Spierkrampen en stijve gewrichten
Patiënten die meerdere jaren hemodialyse hebben ondergaan, kunnen last krijgen van spierkrampen en stijve gewrichten. Beide aandoeningen kunnen optreden als gevolg van drastische veranderingen in lichaamsvloeistoffen die de chemicaliën tijdens de behandeling verstoren.
De opeenhoping van urinezuurkristallen in het bloed kan bijvoorbeeld stijfheid en pijn in de gewrichten veroorzaken.
Als dit gebeurt, zal de arts gewoonlijk de dialyseoplossing veranderen om het risico op verergering van de aandoening te verkleinen.
Afgezien van enkele van de genoemde aandoeningen, zijn er andere bijwerkingen die kunnen optreden tijdens dialyse, zoals:
- slaapstoornissen, zoals rustelozebenensyndroomslaapapneu en slapeloosheid,
- droge en jeukende huid,
- ontsteking van de voering van het hart, ook
- depressie.
Raadpleeg onmiddellijk een arts als u een van de genoemde problemen ervaart.
Levensstijl
Zijn levensstijlveranderingen nodig tijdens dialyse?
Als u bent begonnen met een hemodialysebehandeling om de symptomen van nierfalen te verlichten, betekent dit dat uw levensstijl ook is veranderd. U moet uw levensstijl aanpassen aan dialyseprocedures.
Als u in een ziekenhuis of op een bepaalde plaats wordt gedialyseerd, kan het zijn dat u na elke behandeling moet rusten. De reden is dat het moeilijk kan zijn om de impact van nierfalen en de tijd die tijdens de dialyse wordt doorgebracht, aan te passen.
Hier zijn enkele dingen waarmee u rekening moet houden tijdens het leven samen met het dialyseproces.
- Verminder activiteit en zwaar werk.
- Houd de vasculaire toegang schoon met zeep en warm water.
- Volg de dieetaanbevelingen voor nierfalen van voedingsdeskundigen en artsen.
- Neem medicijnen en vitamines volgens de instructies van de arts.
- Voer regelmatig overleg met een arts.
Behandelingsopties
Kan hemodialyse thuis worden gedaan?
Hemodialyse wordt gewoonlijk routinematig uitgevoerd in het ziekenhuis gedurende ten minste 2-3 per week. Toch kan heen en weer gaan naar het ziekenhuis in een lichamelijke conditie die niet fit is, zeker vermoeiend zijn, aangezien elke sessie 4 uur kan duren.
U hoeft zich geen zorgen te maken, want dit dialyseproces kan eigenlijk thuis worden gedaan. Deze procedure kan echter zeker niet lukraak worden uitgevoerd.
In tegenstelling tot de CAPD (Continue ambulante peritoneale dialyse), wordt hemodialyse thuis uitgevoerd nog steeds met behulp van machine-assistentie.
De CAPD-procedure is niet volledig machinevriendelijk, maar gebruikt het peritoneale membraan in het slijmvlies van de maag om bloed te filteren. Thuisdialyse is echter ook effectief, afhankelijk van de toestand van elke patiënt.
Hier zijn enkele soorten hemodialyse die thuis kunnen worden uitgevoerd.
- Conventionele hemodialyse (3 keer per week gedurende 3-4 uur).
- Dagelijkse korte hemodialyse (5-7 keer per week gedurende twee uur).
- Nachtelijke hemodialyse (2-6 keer per week 's nachts tot 8 uur lang).
Als u besluit een thuisdialyseprocedure te ondergaan, zal uw arts waarschijnlijk eerst naar uw toestand kijken. Vervolgens zal hij verschillende soorten hierboven aanbevelen, afhankelijk van uw gezondheidstoestand.